انواع بیماری های شبکیه چشم

انواع بیماری های شبکیه چشم؛ علل و علائم

چشم انسان به عنوان حساس ترین عضو صورت از لایه های متعددی تشکیل شده است. شبکیه یک لایه نازک در پشت چشم است که به عنوان نوعی بافت عصبی شناخته می شود. شبکیه چشم نسبت به نور حساس است. وظیفه اصلی این لایه نازک چشم، تبدیل کردن نور به پیام های عصبی و انتقال آن به مغز است. هرگونه اختلال در انتقال پیام نوری توسط شبکیه چشم باعث می شود تا چشم عملکرد صحیح خود را از دست بدهد.
متاسفانه بیماری های متعددی هستند که می توانند با اختلال در عملکرد و ساختار این لایه چشمی باعث مشکلات بینایی شوند. مطالعات نشان می دهد که درصد بالایی از بیماری های شبکیه چشم در صورت درمان نشدن باعث نابینایی می شوند. شناخت بیماری های مرتبط با شبکیه چشم و علائم آن کمک می کند تا بیمار در اولین فرصت علائم بیماری را تشخیص دهد و برای درمان آن اقدام کند. در این مطلب شایع ترین بیماری هایی که باعث آسیب شبکیه چشم می شوند به همراه علل و علائم آن بررسی می شوند.

• بیماری رتینیت پیگمانتوزا

بیماری رتینیت پیگمانتوزا یکی از بیماری های شایع شبکیه چشم است؛ که به صورت مادرزادی باعث اختلال در عملکرد بینایی انسان می شود. طی این بیماری گیرنده های نوری شبکیه چشم به مرور زمان از بین می روند. متاسفانه بیماری رتینیت پیگمانتوزا در مراحل اولیه باعث کاهش قدرت دید در شب می شود. در صورتی که این بیماری در طولانی مدت درمان نشود؛ ممکن است فرد کاهش بینایی را در طول روز تجربه کند و بعد از مدتی با علائم نابینایی همراه باشد.
مطالعات انجام شده نشان می دهد که بیشتر از 400000 نفر در کشور آمریکا به دلیل این بیماری با مشکلاتی چون دید ضعیف جانبی، شب کوری و…همراه هستند. اگرچه روش قطعی برای درمان این بیماری وجود ندارد؛ اما تشخیص به موقع و به کارگیری تکنیک های درمانی چون ژن تراپی و شبکیه مصنوعی چشم می توانند در درمان این بیماری و کاهش علائم آن نیز موثر باشند.

انواع بیماری های شبکیه چشم

• بیماری دژنراسیون ماکولا

از دیگر بیماری هایی که ممکن است باعث اختلال در عملکرد لایه حساس به نور شود؛ بیماری دژنراسیون ماکولا است. به مرکزی ترین بخش لایه شبکیه چشم انسان ماکولا می گویند که در اثر این بیماری به مرور زمان از بین می رود. افزایش سن مهم ترین عاملی است که زمینه بروز بیماری دژنراسیون ماکولا را فراهم می کند. این بیماری با علائمی مانند درک اشتباه رنگ ها، تار شدن مرکز بینایی، کاهش وضوح دید و… همراه است.
علاوه بر افزایش سن، عوامل متعددی مانند اضافه وزن، افزایش مقدار کلسترول، افزایش فشار خون، مصرف مواد مخدر و…باعث می شوند تا احتمال این بیماری در سنین بالای 60 سال به شدت افزایش پیدا کند. بیماری دژنراسیون ماکولا اگرچه مانند رتینیت پیگمانتوزا درمان قطعی ندارد اما پزشک متخصص با انجام روش هایی مانند لیزر درمانی، جابه جایی شبکیه، جراحی زیر ماکولا و…علائم این بیماری را کنترل می کند.

• عارضه شکاف شبکیه

زمانی که در پرده شبکیه چشم سوراخی ایجاد شود؛ فرد دچار عارضه شکاف ماکولا و شبکیه می شود. سوراخ شدن شبکیه چشم در نهایت موجب ورود مایع چشم به پشت پرده شبکیه می شود. در اثر ورود مایع به پشت شبکیه، این لایه از محل اصلی خود جدا می شود. در اثر جدا شدن پرده شبکیه از محل اصلی، فرد علائمی مانند مشاهده جرقه های نورانی، کج دیدن تصاویر، تاریکی دید و… را تجربه می کند.
شکاف شبکیه چشم ممکن است در نهایت منجربه نابینا شدن فرد شود. به همین علت باید برای درمان آن در اسرع وقت اقدام شود. جراحی چشم و تزریق داخل چشمی از موثر ترین روش های درمان شکاف شبکیه چشم هستند که پزشک بعد از معاینه بیمار انجام می دهد.

• پارگی شبکیه چشم

یکی از شایع ترین عارضه هایی که می تواند باعث اختلال در عملکرد شبکیه چشم شود؛ جدا شدن و پارگی شبکیه چشم است. طی این عارضه پرده شبکیه چشم از بافت های حمایتی خود جدا می کند. وراثت، افزایش سن، ضربه، جراحی های داخل چشمی و…از عواملی هستند که باعث پاره شدن شبکیه چشم می شود.
معمولاً پارگی شبکیه چشم با علائمی مانند مشاهده لکه های نور، شناورها، تار شدن دید محیطی، تیرگی بخشی از بینایی و…همراه است. چنانچه فردی برای مدت طولانی از این علائم رنج می برد؛ باید برای درمان به پزشک متخصص چشم مراجعه کند. پزشک چشم با انجام آزمایشاتی مانند اولتراسوند چشم، توموگرافی انسجام بینایی و… عارضه جدا شدن و پارگی پرده شبکیه چشم را تشخیص می دهد.
در صورتی که فردی دچار پارگی شبکیه چشم شود؛ جراح با انجام جراحی ویترکتومی، اسکرال باکل، رتینوپکسی پنوماتیک، جراحی های لیزری و… به درمان جدا شدن پرده شبکیه از لایه حمایتی می پردازد.

• بیماری رتینوپاتی دیابتی

بیماری رتینوپاتی دیابتی یکی از عوارض شایع دیابت یا قند خون بالا است. تحقیقات به عمل آمده نشان می دهد که سبک زندگی نادرست و افزایش وزن از عواملی است که باعث بروز دیابت در انسان ها می شود. متاسفانه بیماری دیابت با تاثیر بر رگ های بدن باعث اختلال در عملکرد شبکیه چشم می شود.
بالا رفتن قند خون در بدن باعث می شود تا برخی از رگ های خونی بسته شوند. در اثر بسته شدن رگ های خونی؛ بیماری رتینوپاتی در شبکیه چشم اتفاق می افتد که معمولاً با کاهش بینایی و خونریزی همراه است. بررسی های انجام شده نشان می دهد که اقدام دیرهنگام برای درمان این بیماری ممکن است در نهایت باعث نابینایی انسان شود.

انواع بیماری های شبکیه چشم

مراجعه به پزشک
در مبحث بالا به بررسی انواع بیماری های شبکیه چشم و توضیح علل و علائم آن پرداختیم. حال می دانیم که بیماری ها و عارضه هایی چون دژنراسیون ماکولا، رتینیت پیگمانتوزا، رتینوپاتی دیابتی، پارگی و شکاف شبکیه و…می توانند با اختلال در عملکرد شبکیه چشم، باعث به خطر افتادن سلامت چشم شوند. به همین علت اقدام به موقع در صورت مشاهده علائم این بیماری کمک می کند تا از به خطر افتادن سلامت این پرده جلوگیری شود.
دکتر رضا پورمازار جراح و متخصص بیماری های چشمی از پزشکان حاذق و توانمندی است که با استفاده از انواع روش های درمانی کم خطر و تهاجمی، برای درمان انواع مشکلات چشمی اقدام می کند. شما می توانید بعد از تعیین وقت از طریق همین سایت؛ برای معاینه حضوری به مطب دکتر رضا پورمازار مراجعه کنید.