بیماری آفاکیا چیست؟
آفاکیا یا آپاکیا یکی از بیماری‌های چشم وابسته به عدسی است که به نبود عدسی در چشم اطلاق می‌شود. منظور از عدسی بیماری آفاکیا می‌تواند عدسی طبیعی خود چشم و عدسی مصنوعی یا لنز باشد. ازآنجاکه عدسی ساختار شفاف دارد و در انکسار نور همراه با قرنیه نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند؛ نبود آن می‌تواند مشکلاتی را در دید فرد به وجود آورد. یکی از مهم‌ترین وظایف عدسی تطابق است که باعث تشکیل تصویر واضح و دقیق روی شبکیه چشم می‌شود؛ در نتیجه در این بیماری فرد با مشکل تطابق نیز مواجه می‌شود. در ادامه مطلب به عوامل و عوارض این بیماری و راه‌های درمان آن به صورت مختصر پرداخته می‌شود.
عوامل به وجود آورنده آفاکیا چیست؟
عواملی که سبب به وجود آمدن بیماری آفاکیا می‌شوند؛ به عوامل محیطی و ژنتیکی تقسیم بندی می‌شوند. برخی از مهم‌ترین عوامل به وجود آورنده آفاکیا عبارتند از:
خارج شدن عدسی چشم توسط جراحی: برای درمان برخی از بیماری‌های چشم مانند عیوب انکساری متخصص چشم پزشک از طریق جراحی عدسی چشم را خارج می‌کند و لنزهای مخصوصی را جایگزین آن می‌کند. این نوع عمل جراحی می‌تواند احتمال بروز آفاکیا را در افراد افزایش دهد.
پارگی عدسی چشم
ممکن است در اثر برخی از اتفاقات مانند وارد شدن ضربه به چشم، آسیب دیدن چشم در اثر انفجار مواد محترقه، ضربات نافذ و غیر نافذ به چشم عدسی دچار پارگی شود. برخی اوقات نیز پارگی قرنیه یا آسیب شدید به قرنیه می‌تواند باعث آسیب و پارگی عدسی شود. در این گونه مواد آفاکیا اکتسابی رخ می‌دهد. به طور کلی برخی از صدمات سخت به چشم می‌تواند سبب بروز آفاکیا شود.
افتادن عدسی در زجاجیه
زجاجیه قسمتی در چشم است که بین عدسی و شبکیه قرار گرفته است و باعث حفظ شکل چشم می‌شود. در صورت اتفاقات مختلف مانند پارگی کپسول پشتی عدسی یا در جراحی کاتاراکت چشم ممکن است عدسی در زجاجیه بیفتد. این عوامل می‌تواند سبب بروز آفاکیا شود. برای بروز این حادثه حتماً نباید تمام ساختار عدسی با زجاجیه مخلوط شود بلکه افتادن قسمتی از هسته یا برخی مواد عدسی در زجاجیه آپاکیا را رقم می‌زند.
عوامل ژنتیکی
برخی از نوزادان به دلیل نقص‌های ژنتیکی با این بیماری متولد می‌شوند. آپاکیای ژنتیکی در دو نوع مادرزادی اولیه و مادرزادی ثانویه مشاهده می‌شود. در آپاکیای مادرزادی اولیه نوزاد بدون لنز چشمی متولد می‌شود. جهش‌های ژنتیکی و عدم بیان ژن‌های سازنده عدسی در دوران جنینی این مشکل را به وجود می‌آورد. در آپاکیای مادرزادی ثانویه نوزاد دارای لنز است اما هنگام تولد یا قبل از تولد در اثر عوامل محیطی مانند ویروس سرخچه مادرزادی عدسی جذب یا جدا می‌شود و سبب بروز این بیماری می‌شود.
بیماری آفاکیا چیست؟
نشانه های بیماری آفاکیا چیست؟
بیماری آفاکیا همراه با نشانه‌هایی بروز پیدا می‌کند و ازآنجاکه علت‌های این بیماری می‌تواند مختلف باشد؛ علائم آن نیز در برخی از موارد با توجه به علل بروز پیدا می‌کند.
علائم بیماری آفاکیا در صورت در رفتگی عدسی:
اگر علت بیماری در رفتگی عدسی باشد؛ با توجه به علت دررفتگی نشانه‌ها می‌تواند متفاوت باشد به‌عنوان‌مثال دررفتگی عدسی در اثر عوامل ژنتیکی با علائم زیر همراه است:
- تار شدن دید
- سندروم مارفان
- هموسیستینوری
- بیرون زدگی لبه عدسی و زونولا از مردمک
- کاتاراکت در اثر دررفتگی ناکامل
در صورتی که دررفتگی باعث شناور شدن عدسی در زجاجیه شود؛ علائم زیر بروز پیدا می‌کند:
- قرمزی شدید چشم
- واضح نبودن تصاویر
- لرزش عنبیه
- گلوکزم یا آب سیاه
- التهاب عنبیه
- یووئیت
رایج ترین علائم بروز آفاکیا فارغ از علت عبارتند از:
- دوربینی
- کاهش توانایی تطابق چشم
- درد شدید
- افتادگی اتاقک جلوی چشم در برخی از موارد
علائم بروز آپاکیا در اثر ضربه به چشم عبارتند از:
- ادم قرنیه
- علائم پاتوگنومونیک
- التهاب داخل چشم به صورت مزمن
- نئوپلازی در چشم
عوارض بیماری آفاکیا چیست؟
بیماری آفاکیا به دلیل اینکه وابسته به نبود عدسی چشم است و نبود عدسی مشکلات زیادی را برای چشم به وجود می‌آورد این بیماری عوارضی را می‌تواند به دنبال داشته باشد؛ اگر این بیماری به موقع درمان شود؛ احتمال ابتلا به این عوارض کاهش پیدا می‌کند. عوارض این بیماری عبارتند از:
جداشدگی شبکیه
جداشدگی شبکیه که یکی از عوارض احتمالی بیماری آفاکیا است که با علائمی همچون کوررنگی، تاری دید، حالت مگس پران خود را نشان می‌دهد. در صورت بروز این عارضه فرد باید سریعاً به پزشک متخصص چشم مراجعه کند.
جداشدگی زجاجیه
ماده ژله مانند شیشه‌ای داخل چشم که به شبکه متصل است؛ زجاجیه نام دارد. بیماری آفاکیا می‌تواند باعث دور شدن زجاجیه از شبکیه و پارگی آن شود. این عارضه با علامت‌هایی چون چشمک زدن نور و مشاهده لکه‌هایی شبیه تار عنکبوت بروز پیدا می‌کند.
آب سیاه
گلوکوم یا آب سیاه به علت کاهش توانایی و قدرت یا رشد ناقص رشته‌های معلق نگه دارنده عصبی به ماهیچه‌های مژکی به وجود می‌آید. رشد ناقص لیگامان ها می‌تواند علت ژنتیکی داشته باشد.
بیماری آفاکیا چیست؟
تشخیص و درمان بیماری آفاکیا
پزشک متخصص چشم از طریق روش‌های مختلف مانند معاینه و بررسی کامل عدسی از طریق دستگاه اسلیت لمپ، انکسار سنجی، تابش نور در جهت‌های مختلف به عدسی، افتالموسکوپ و … وجود یا عدم وجود بیماری آپاکیا را تأیید می‌کند.
درمان بیماری: پزشک متخصص چشم پس از معاینه کامل چشم و بررسی وضعیت عدسی با توجه به علت و نوع بیماری، سن بیمار و وضعیت کلی سلامتی او روش درمان را تعیین می‌کند. اگر در رفتگی عدسی چشم اتفاق افتاده باشد؛ ابتدا باید عدسی از طریق عمل جراحی خارج شود. عمل پیوند، جای‌گذاری لنز و پیوند ثانویه عدسی داخل چشمی از جمله روش‌های درمانی است. برخی از اوقات ممکن است پزشک متخصص ابتدا عمل کاتاراکت روی بیمار انجام دهد و سپس اقدام به پیوند ثانویه عدسی داخل چشم کند.
مراجعه به پزشک
بیماری آفاکیا یکی از بیماری‌های مربوط به عدسی چشم است که ممکن است تحت عوامل ژنتیکی و محیطی به وجود آید و فرد فاقد عدسی چشم باشد. افراد مبتلا به این بیماری نور فرابنفش را به رنگ بنفش – سفید یا آبی – سفید مشاهده می‌کنند. درد چشم، تاری شدید، افتادگی اتاقک جلوی چشم از علائم آن است. برای درمان این بیماری و بررسی کامل وضعیت عدسی چشم می‌توانید مطب دکتر رضا پورمازار متخصص چشم پزشک در تهران مراجعه کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.