بیماری تیروئید چشمی

بیماری تیروئید چشمی چیست؟

تیروئید چشمی بیماری است که تحت عنوان افتالموپاتی گریوز نیز شناخته می شود. این بیماری جزو بیماری های خود ایمنی تقسیم ‌بندی می ‌شود؛ زیرا سیستم ایمنی بدن در این بیماری ماهیچه ها و بافت های چربی کاسه چشم را مورد هدف قرار می دهد و باعث ایجاد التهاب، تورم و تخریب بافت آنها می شود. این بیماری می ‌تواند با ناهنجاری های غده تیروئید نیز در ارتباط باشد. در ادامه مطلب در خصوص علل ایجاد بیماری، نشانه ها و راه های تشخیص آن مطالبی ذکر می شود.

چه عواملی در بروز بیماری تیروئید چشمی نقش ایفا می‌کنند؟

بسیاری از افراد گمان می کنند که یک کم کاری یا پرکاری در غده تیروئید می تواند باعث ایجاد بیماری تیروئید چشمی شود در حالی که بسیاری از افراد مبتلا به تیروئید چشمی، تیروئیدی نرمال دارند و در برخی از مواقع به جای این که کم کاری یا پرکاری غده تیروئید عامل این بیماری باشد؛ جزو عوارض این بیماری قرار می گیرد. اما در برخی از مواقع نیز ناهنجاری غده تیروئید باعث ایجاد بیماری تیروئید چشمی می شود. برخی از مهم ترین عوامل ایجاد افتالموپاتی گریوز عبارتند از:
بیماری گریوز: در بیماری گریوز پادتن های تولید شده توسط سیستم ایمنی، به غده تیروئید که غده ای پروانه ای شکل در گردن است؛ حمله می کنند. اگر این پادتن ها به سلول های فیبروبلاست اوربیتال چشم حمله کنند و باعث ترشح سیتوکین های التهابی شوند بیماری گریوز چشمی را به وجود می‌آورند.
پرکاری تیروئید: اگر سیستم ایمنی بدن آنتی بادی هایی تولید کند که به جای حمله به میکروارگانیسم های بیماری زا، به بافت های خود بدن حمله کند؛ این بیماری به وجود می آید. گاهی اوقات این آنتی بادی ها باعث تولید پادتن هایی می شوند که این پادتن ها، باعث تولید هورمون اضافه توسط تیروئید می شوند و تیروئید پرکار را به وجود می آورند و به دنبال آن افتالموپاتی گریوز ایجاد می شود.
بیماری گواتر: گاهی اوقات پرکاری تیروئید به صورت گواتر خود را نشان می دهد؛ رشد یک یا چند توده اضافه در این غده می ‌تواند یکی از عوامل بیماری گواتر باشد که باعث افزایش تولید هورمون در خون می شود که می تواند علائم تیروئید چشمی را ایجاد کند.
کم کاری تیروئید: کم کاری تیروئید جزو عوامل تقریباً نادر این بیماری به حساب می آید؛ اما با این حال می‌تواند در بروز این بیماری نقش ایفا کند. بروز برخی از اختلالات در سیستم ایمنی می ‌تواند باعث تولید ناکافی هورمون های تیروئیدی و بروز مشکلات چشمی ناشی از آن شود. بیماری هاشیموتو به صورت غیرمستقیم می‌تواند باعث ایجاد عواملی شود که می‌توانند کم کاری تیروئید و پس از آن تیروئید چشمی را به وجود آورند.
با وجود پیشرفت علم پزشکی هنوز علت دقیق ابتلا به بیماری های تیروئیدی مشخص نشده است از همین رو برخی از عوامل افتالموپاتی گریوز ناشناخته است. طبق تحقیقات به عمل آمده افرادی که مواد مخدری مانند سیگار مصرف می کنند ۸ برابر نسبت به افراد غیر سیگاری بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند.

بیماری تیروئید چشمی

تیروئید چشمی با چه علائمی بروز پیدا می کند؟

علائم بالینی بیماری تیروئید چشمی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا پزشک با بررسی علائم بالینی می تواند این بیماری را تشخیص دهد اما علائم بالینی در تمامی افراد به صورت واضح بروز پیدا نمی کند؛ و ممکن است پس از گذشت مدت زمانی خاص علائم به مرور خود را نشان دهند.
بیرون زدگی چشم در این بیماری مهمترین و شایعترین نشانه است که در دو فاز رخ می دهد. در فاز اول چشم حالت التهاب پیدا می کند؛ بدین صورت که در پلک بالا و پایین تورم مشاهده می شود و قرمزی چشم کاملا مشخص می شود و در فاز دوم، عضلات ناحیه چشم تغییر پیدا می ‌کنند و تولید مواد چربی افزایش پیدا می ‌کند که این امر باعث بیرون زدگی کره چشم و بزرگی عضلات آن می شود.
سایر علائم بیماری تیروئید چشمی عبارتند از:
باز شدن بیش از حد پلک
احساس درد در هنگام صبح در پشت چشم
کاهش انعطاف عضلات چشم و محدود شدن حرکات آن
دیپلویی دو چشمی به علت تورم ماهیچه های چشم
احساس وجود رطوبت در چشم
تاری دید

چه روش هایی برای درمان بیماری تیروئید چشمی پیشنهاد می شود؟

درمان زود هنگام و به موقع افتالموپاتی گریوز از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا پیشرفت این بیماری می‌تواند عصب بینایی را تحت فشار قرار دهد و فرد به مرور زمان بینایی خود را از دست دهد. وارد شدن آسیب به قرنیه چشم، مبتلا شدن به انحراف چشم و دید دوتایی به صورت دائمی از دیگر عوارض این بیماری است که درمان آن را با اهمیت جلوه می دهد.
برای درمان این بیماری نیاز است تا از متخصص چشم و غدد به صورت همزمان کمک گرفته شود. متخصص غدد سطح هورمون های تیروئیدی را به حد تعادل می رساند و فعالیت غده تیروئید را کنترل می کند. سپس متخصص چشم وارد عمل می شود و اقدامات درمانی را انجام می دهد. رایج ترین روش های درمان افتالموپاتی گریوز عبارتند از:
دارو درمانی: داروهایی که برای درمان افتالموپاتی گریوز به کار گرفته می شوند متعدد هستند و با هدف رفع التهاب، سرکوب سیستم ایمنی بدن و رفع خشکی چشم تجویز می شوند. برای رفع خشکی چشم، می ‌توان قطره های اشک مصنوعی تجویز کرد. برای رفع التهاب می توان داروهای ضد التهاب استروئیدی را داخل چشم تزریق کرد یا داروهایی مانند پردنیزولون را تجویز کرد. این داروها سیستم ایمنی بدن را نیز سرکوب می کنند.
عمل های جراحی: عمل جراحی با هدف رفع فشار از عصب چشم انجام می شود. در این عمل جراحی پزشک متخصص فضایی را در داخل کره چشم برای جابجا شدن بافت‌های ملتهب ایجاد می‌ کند. گاهی اوقات ماهیچه های بزرگ و پلک ها برای رفع بیرون زدگی چشم مورد هدف قرار می‌گیرند. گاهی اوقات نیز به صورت همزمان ماهیچه ها، پلک و کره چشم جراحی می شوند.
سایر روش های درمانی عبارتند از:
• استفاده از عینک های منشوری برای رفع دوبینی
• عمل انحراف چشم برای رفع دوبینی
• جراحی غدد تیروئید توسط متخصص غدد
• تجویز لوبریکانت های روغنی
• استفاده از پرتودرمانی

بیماری تیروئید چشمی

مراجعه به پزشک
بیماری تیروئید چشمی که با نام افتالموپاتی گریوز شناخته می شود یکی از بیماری هایی است که در اثر اختلال در سیستم ایمنی بدن به وجود می آید. در این بیماری سیستم ایمنی بدن پادتن هایی را علیه بافت های نرم و ماهیچه های کره چشم ترشح می کند؛ بیماری گریوز و ناهنجاری های غده تیروئید می توانند در بروز این بیماری نقش ایفا کنند. مراجعه به یک متخصص چشم می‌تواند از پیشرفت این بیماری جلوگیری کند و مشکلات چشمی این بیماری را برطرف کند. برای درمان این بیماری می توانید به مطب دکتر رضا پورمازار متخصص چشم در تهران مراجعه کنید.