سرطان چشم چیست؟

چشم نیز مانند دیگر اعضای بدن ممکن است به تومورهای سرطانی مبتلا شود. سرطان چشم تقریباً نادر است و به انواع مختلفی تقسیم بندی می شود. این سرطان ممکن است در انواع خارج چشمی (درگیری بافت و عضلات اطراف چشم) و داخل چشمی (درگیری بافت ها و عضلات داخل چشم) بروز پیدا کند. رابدومیوسارکوم نوعی سرطان است که عضلات چشمی در آن درگیر می شود و ملانوما نوعی سرطان داخل چشمی است که لایه بین شبکیه و قسمت سفید چشم را درگیر می کند. در ادامه مطلب به صورت مختصر در خصوص علائم و علل سرطان چشم و روش های درمانی آن مطالبی ذکر می شود.

علت های سرطان چشم چیست؟

کانسر چشم می‌تواند در اثر علت‌های مختلفی بروز پیدا کند. به طور کلی زمانی که بخشی از سلول های بدن به تکثیر خود بدون رویه ادامه می دهند و خارج از چرخه سلولی رشد و تکثیر می کنند؛ سرطان به وجود می آید. سرطان می‌تواند در انواع بدخیم و خوش خیم بروز پیدا کند. سرطان بدخیم به سرطان هایی گفته می شود که در اثر فرایندی به نام آنژیوژنز متاستاز می‌کنند و به سراسر بدن نفوذ پیدا می کنند؛ گاهی اوقات ممکن است این متاستاز چشم ها را درگیر کند و فرد مبتلا به سرطان چشم شود. گاهی اوقات نیز سرطان چشم در اثر جهش در سلول های بافت های مختلف چشم به وجود می آید. رایج ترین علت های سرطان چشم عبارتند از:

عوامل ژنتیکی

طبق تحقیقات به عمل آمده بروز بسیاری از سرطان ها به عوامل ژنتیکی وابستگی زیادی دارد زیرا سرطان در اثر جهش در ژن های افراد ایجاد می شود، جهش های ژنتیکی قابل انتقال به فرزندان هستند و در نتیجه بیماری سرطان در اثر انتقال نقص های ژنتیکی در نسل های آینده مشاهده می شود.

قرار گرفتن در برابر کارسینوژن ها

قرار گرفتن در معرض مواد کارسینوژن به مدت طولانی می‌تواند باعث ایجاد انواع سرطان ها از جمله سرطان چشم شود. کارسینوژن مواد سرطان زا هستند که از طریق جهش در مواد ژنتیکی سلول ها باعث ایجاد سرطان می شوند. اشعه یو وی خورشید می تواند یکی از این عوامل باشد. اشعه یو وی خورشید می‌تواند ارتباط مستقیمی با سرطان ملانومای چشمی داشته باشد. این سرطان در اثر اختلال در سلول های تولید کننده ملانوم ایجاد می شود.

بسیاری از علت های سرطان چشم هنوز به صورت ناشناخته باقی مانده اند. طبق بررسی های اپیدمیولوژی ابتلا به برخی از سرطان‌ها مانند سرطان سینه در زنان یا سرطان ریه در مردان احتمال ابتلا به سرطان چشم را افزایش می دهد.

سرطان چشم چیست؟

علائم سرطان چشم چیست؟

علائم سرطان چشم ممکن است مدت ها به صورت پنهان باقی بمانند و خیلی دیر آشکار شوند؛ به همین سبب توصیه می شود افرادی که زمینه ارثی دارند مرتباً به پزشک متخصص مراجعه کنند و معاینه های لازم را انجام دهند. علائم سرطان چشم با توجه به نوع سرطان، بافت درگیر شده، شدت بیماری، سن بیماری و غیره می تواند به صورت های مختلفی بروز پیدا کند. آشنایی با علائم کانسر چشم باعث می‌شود که فرد در مراحل اولیه به پزشک متخصص مراجعه کند و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. رایج ترین علائم سرطان چشم عبارتند از:

ایجاد ضایعه در چشم

گاهی اوقات ممکن است در چشم افراد ضایعه هایی مانند زگیل، توده های خاص و خال به وجود آید. این توده ها گاهی اوقات ترشحات خاصی تولید می کنند یا شروع به خونریزی می‌کنند. در صورت ایجاد چنین عارضه ای بهتر است سریعاً به پزشک متخصص چشم مراجعه شود.

مشکلات بینایی

افراد مبتلا به سرطان چشم ممکن است با مشکلات بینایی مختلفی از جمله اختلال در بخش هایی از میدان دید محیطی، مشاهده جرقه و هاله های نور، مشاهده خطوط شناور و از دست دادن بینایی بدون علامت خاص و یا درد خاصی مواجه شوند.

وجود لکه های تیره در عنبیه

گاهی اوقات ممکن است افراد لکه های تیره ای در بخش عنبیه یا بخش رنگی چشم مشاهده کنند که از قبل وجود نداشته است. به مرور زمان این لکه ها گسترش پیدا می کنند و بزرگ تر می شوند؛ این علامت می تواند نشانه ای از کانسر چشم باشد.

سایر عوامل عبارتند از:

• برق زدن چشم در تاریکی
• تاری دید
• احساس درد در چشم و اطراف آن
• ایجاد نقاط تاریک یا سایه در میدان بینایی و گسترش آن
• قرمزی و تورم چشم
• ایجاد تغییر در نحوه حرکت کره چشم

درمان سرطان چشم

تشخیص: متخصص سرطان چشم ابتدا افراد مشکوک به این بیماری را شناسایی می کند و سپس از طریق روش های تشخیصی پیشرفته مانند توموگرافی انسجام نوری، بیو میکروسکوپی کانفوکال، سونوگرافی چشم و نمونه برداری از غدد لنفاوی سنتینل وجود سرطان در چشم را تأیید می کند. پس از تشخیص، پزشک با توجه به پارامترهایی مانند خوش خیم بودن یا بدخیم بودن سرطان، درجه و شدت بیماری، سن بیمار و وضعیت سلامتی او روش مناسب را برای درمان انتخاب می‌کند. برخی از روش‌های رایج درمان سرطان چشم عبارتند از:

عمل جراحی

عمل جراحی با تکنیک های مختلف انجام می شود. بافت درگیر در چشم و پیشرفت بیماری تعیین کننده نوع عمل جراحی هستند. ایریدکتومی، ایریدو ترابکلوکتومی، جراحی ترمیمی چشم، برجستگی مدار و هسته سازی نمونه ای از تکنیک های جراحی چشم برای درمان سرطان هستند. به عنوان مثال زمانی که سرطان کل چشم را درگیر کرده باشد و احتمال متاستاز آن به دیگر نقاط بدن وجود داشته باشد؛ جراحی هسته سازی برای برداشت کل چشم انجام می شود. در اکثر افراد مبتلا به تومورهای داخل چشم مانند ملانوم یوال این جراحی انجام می شود. در جراحی ایریدکتومی قسمت رنگی چشم خارج می شود؛ این عمل جراحی مخصوص کسانی است که ناحیه عنبیه درگیر سرطان شده است.

شیمی درمانی

شیمی درمانی به سه روش سیستمیک، شریان افتالمیک و subtenon انجام می شود. در این روش ها داروهای شیمی درمانی به روش های مختلف تزریق می شوند؛ به عنوان مثال در شیمی درمانی سیستمیک فرد دارو را از طریق رگ ها دریافت می‌کند و در شریان افتالمیک از طریق آنژیوگرافی به داخل شریان افتالمیک داروها تزریق می‌شوند.

سایر روش ها

متخصص چشم ممکن است از طریق روش های دیگری مانند لیزر درمانی، پرتودرمانی سه بعدی – مطابقت، رادیوتراپی، پروتئین تراپی و آنتی بادی های مونوکلونال اقدام به از بین بردن بافت‌های سرطانی چشم کند. ممکن است متخصص سرطان چشم از چندین روش درمانی برای تأثیرگذاری بیشتر استفاده کند. مثلاً در کنار شیمی درمانی از لیزر تراپی و پروتون درمانی نیز استفاده کند.

سرطان چشم چیست؟

مراجعه به پزشک

سرطان چشم یکی از مشکلات نادر اما وخیم چشمی است که ممکن است به شکل های مختلف در افراد بروز پیدا کند. عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض اشعه های uv و مواد کارسینوژن می‌تواند زمینه بروز سرطان چشم را ایجاد کند. در حال حاضر به روش های مختلفی مانند لیزر تراپی، آنتی بادی های مونوکلونال، پیوند مغز استخوان و غیره سرطان چشم را درمان می کنند. برای بررسی سلامت چشم ها می توانید به مطب دکتر رضا پورمازار متخصص چشم در تهران مراجعه کنید.