سکته چشمی چیست؟
بسیاری از افراد گمان میکنند؛ سکته فقط در مغز و قلب رخ میدهد در حالی که سکته میتواند در چشم نیز رخ دهد. عوامل مختلفی میتواند سبب ایجاد سکته چشمی شود. بهعنوانمثال کنده شدن پلاکهای کلسیمی در عروق قلب و گردن به شریانهای مرکزی شبکیه چشم راه پیدا میکنند و باعث ایجاد سکته در چشم میشوند. اگر افراد به موقع نزد پزشک مراجعه نکنند ممکن است دچار نابینایی دائمی و مرگ ناگهانی شوند. به دلیل اهمیت این موضوع در ادامه مطلب در خصوص علتها و علایم این نوع سکته مطالبی بیان میشود.
علت های سکته چشمی چیست؟
عوامل متعددی در بروز سکته چشمی مؤثر هستند اما به طور کلی سه دلیل اصلی برای ایجاد این نوع سکته بیان میشود؛ این سه دلیل مهم عبارتند از:
مسدود شدن شریان مرکزی شبکیه
شریانهای مرکزی شبکیه وظیفه خونرسانی به بافت شبکیه را برعهده دارند؛ اگر به هر دلیلی مانند ایجاد لخته در شریان مرکزی این شریان بسته شود؛ کاهش بینایی به صورت ناگهانی اتفاق میافتد و سکته چشمی رخ میدهد. اگر بیمار در 90 دقیقه اول خود را به پزشک برساند و شریان بسته شده باز شود خطر رفع میشود و فرد بینایی خود را به دست میآورد. سرخرگها شریان مرکزی شبکیه چشم را تشکیل میدهند.
مسدود شدن سیاهرگ های مرکزی شبکیه
سیاهرگهای مرکزی شبکیه همان وریدها هستند که خون حامل دیاکسیدکربن در آنها جریان دارد. عواملی مانند غلظت خون، پلاکهای کلسیمی، لخته خون، بیماریهای سیستم ایمنی و عوارض دارویی میتواند سبب غلیظ شدن و مسدود شدن این وریدها شود. مسدود شدن این وریدها سبب ایجاد سکته چشم میشود. سکته چشم در اثر انسداد ورید مرکزی راحتتر از انسداد شریان مرکزی درمان میشود.
آسیب به عصب بینایی
عصب بینایی وظیفه انتقال سیگنالهای عصبی به مغز را برعهده دارد و رابط بین شبکیه و مغز است. در اثر عوامل مختلف مانند فشار خون و دیابت ممکن است خون رسانی به عصب بینایی دچار اختلال شود. عدم خون رسانی به عصب باعث میشود؛ مواد مغذی و اکسیژن لازم برای عصب بینایی فراهم نشود در نتیجه عصب بینایی دچار آسیب میشود و کارکرد خود را از دست میدهد؛ همین عامل سبب بروز سکته چشم میشود. وارد آمدن فشار به اعصاب بینایی نیز میتواند زمینه را برای ایجاد این نوع سکته فراهم کند.
سایر علل سکته چشم عبارتند از:
- تنگی شرایین
- مصرف مواد مخدر
- بیماریهای قلبی
- کم خونی
- واسکولیت یا التهاب عروق خونی
- کلسترول بالا
- آب سیاه یا گلوکوم
علائم سکته چشمی چیست؟
علائم سکته چشمی در یک چشم رخ میدهند و فرد کاهش دید شدید و ناگهانی را تجربه میکند؛ علائم مربوط به این عارضه در عرض چند ساعت تا چند روز گسترش پیدا میکنند و اکثر از اوقات بدون ایجاد درد ظاهر میشوند. سکته عصب بینایی که در حالت عادی به دو نوع کلی عروقی و غیر عروقی تقسیمبندی میشود؛ میتواند سبب ایجاد علائم متفاوتی در فرد شود؛ همچنین سکته عروقی علائم شدیدتری دارد و کاهش بینایی با شدت بیشتری رخ میدهد.
سایر علائم سکته عصب بینایی عبارتند از:
- اختلال دید رنگ
- مشاهده لکههای خاکستری شناور در میدان بینایی
- تاری دید
- بالا رفتن فشار چشم
همچنین سکته چشم میتواند عوارض زیادی به دنبال داشته باشد که از جمله میتوان به ایجاد رگهای خونی غیر عادی در شبکیه، نشت زجاجیه و تورم شدید ماکولا اشاره کرد. شیوع این بیماری در مردان نسبت به زنان بیشتر است و با افزایش سن خطر این نوع سکته افزایش پیدا میکند. افراد مبتلا به دیابت، پرفشاری خون و چربی خون، افراد مبتلا به بیماریهای قلبی و عروقی، مصرف کنندگان مواد مخدر و افراد مبتلا به آب سیاه بیشتر از سایر افراد در معرض سکته چشم قرار دارند به همین سبب لازم است تا از چشمان خود بیش از سایر افراد مراقبت کنند.
درمان سکته چشمی
درمان سکته چشمی با توجه به نوع سکته، مدت زمان سپری شده از سکته، علت سکته، قسمت درگیر شده عصب و شدت آسیبدیدگی میتواند متفاوت باشد. متخصص چشم پزشک در ابتدا از طریق روشهایی مانند تست وضوح بینایی، بررسی عصب بینایی از طریق گشاد کردن مردمک، معاینات قلبی عروقی، اندازه گیری تستهای خونی، نمونه برداری از عروق ناحیه گیجگاهی، شرح حال گرفتن از بیمار و آنژیوگرافی رگهای سر وقوع سکته چشمی را تأیید میکند. پس از تأیید و تشخیص علت سکته یکی از روشهای درمانی زیر به کار گرفته میشود:
تجویز کورتیکواستروئید
تجویز داروهای ضد التهاب کورتونی از روشهای درمانی برای سکته عصبی بینایی است. گاهی این داروها به چشم فرد تزریق میشوند و به عنوان درمان اورژانسی در نظر گرفته میشوند. این داروها به مدت ۲ تا ۳ هفته با دوز بالا تزریق میشوند؛ پس از سه هفته دوز دارو به تدریج کم میشود.
ماساژ دادن چشم
چشم پزشک، چشم بیمار را به روشهای خاصی ماساژ میدهد و روش ماساژ دادن را به بیمار آموزش میدهد. ماساژ چشم بهمرورزمان باعث باز شدن شبکیه و بازگشت بینایی فرد میشود.
سایر روش های درمانی
لیزر تراپی برای کاهش فشار چشم و باز شدن عروق مسدود شده، تجویز داروهای ضد لخته، کنترل ریسک فاکتورها، تزریق داروهای رشد دهنده سلولهای آندوتلیال ضد آوندی و درمان با اکسیژن فوقانی از دیگر روشهای درمانی سکته چشمی است.
مراجعه به پزشک
سکته چشم یکی از عوارض چشمی است که میتواند در اثر عواملی مانند مسدود شدن سرخرگ چشم، مسدود شدن سیاهرگ چشم و وارد شدن آسیب به عصب بینایی بروز پیدا کند. اگر در ساعات اولیه به پزشک مراجعه شود؛ فرد تا حدود زیادی درمان میشود و بینایی خود را به دست میآورد. تزریق داروهای کورتونی به چشم و لیزر تراپی از مهمترین روشهای درمانی این نوع سکته است. از طریق کنترل ریسک فاکتورها، میتوان از ایجاد این عارضه تا حدود زیادی پیشگیری کرد. برای کنترل ریسک فاکتورها و درمان میتوانید به مطب دکتر رضا پورمازار متخصص چشم پزشک در تهران مراجعه کنید.
سلام من فشار خون بالا رفت مقداری ابلیمو خوردم تا فشار خون پایی بیایید احساس کردم چشم ترکیدبعد دچار تاری دید پیدا کردم بعد رفتم دکتر گفتند سکته چشم پیدا کردم بعد لیزر دکتر کرد و سه بار تزریق اواستین حالا با گذشت 5 ماه دید من هوز تار است.
سلام وقت بخیر حتماد باید از نزدیک مورد معاینه قرار بگیرید