عوارض چشمی بیماری بهجت

سندروم بهجت که با نام بیماری راه ابریشم نیز شناخته می شود؛ یکی از بیماری های خود ایمنی تقریباً نادر است که می‌تواند عوارض چشمی ایجاد کند. در این بیماری تمامی رگ های سرخرگ، سیاهرگ و مویرگ درگیر می شوند و در نقاط مختلف بدن مانند چشم، پوست، قسمت تناسلی، دستگاه گوارش، قلب و ریه، دستگاه عصبی و مفاصل ایجاد التهاب می کند؛ به همین جهت این بیماری به عنوان یک واسکولیت سیستمیک شناخته می شود. در این مطلب عوارض چشمی بیماری بهجت مفصل بررسی می شود.

اپیدمیولوژی بیماری بهجت

همه گیری بیماری بهجت: این بیماری در سراسر جهان مشاهده شده است اما شیوع آن در کشورهایی که در مسیر جاده ابریشم قرار دارند؛ همانند کشورهای خاور دور و خاورمیانه، بیشتر است به همین سبب نام دیگر این بیماری راه ابریشم خوانده می شود. ترکیه، ایران، ژاپن و چین، مراکش و تونس بیشترین افراد مبتلا به این بیماری را دارد. انتشار این بیماری بین زنان و مردان به صورت برابر است اما مردان از نظر شدت بیماری متفاوت هستند و بیماری در آنها به صورت وخیم تر بروز پیدا می کند.

بررسی آماری: به صورت میانگین در جوامع بزرگسال ترکیه از هر صدهزار نفر، ۱۰۰ الی ۳۰۰ نفر در ژاپن از هر ۱۰۰۰۰ نفر یک نفر، در اروپای شمالی از هر ۱۰۰ هزار نفر سه دهم نفر و در ایران از هر ۱۰۰ هزار نفر ۶۸ نفر به این بیماری مبتلا می شوند. آمریکا و استرالیا کمترین افراد ابتلا به بیماری را دارد‌. این بیماری در کودکان بسیار نادر است اما کودکان کشورهای ذکر شده ریسک بیشتری برای ابتلا دارند؛ به طوری که ۳ تا ۸ درصد کل بیماران در سن قبل از ۱۸ سالگی به سر می برند.

علت بیماری بهجت

متأسفانه علت این بیماری هنوز نامشخص است و این بیماری ایدیوپاتیک در نظر گرفته می شود. مهندسان ژنتیک با مطالعات اخیر خود استعداد ژنتیکی را در ابتلا به این بیماری مطرح کرده اند؛ اما این نظریه هنوز به مطالعات بیشتری نیاز دارد. تاکنون هیچ الگوی مشخصی برای توارث این بیماری کشف نشده است. طبق مطالعات اخیر وجود ژن HLA-B5 در ۶۰ درصد افراد مبتلا به این بیماری وجود دارد. امید است که با بررسی های بیشتر بتوان الگوی ژنتیکی این بیماری را به صورت دقیق مشخص کرد.

عوارض چشمی بیماری بهجت

عوارض درگیری چشم در بیماری بهجت

عوارض چشمی بیماری بهجت تقریباً در ۵۰ درصد بیماران مبتلا به این سندروم بروز پیدا می‌کند. عوارض چشمی بیماری بهجت در پسرها بیشتر از دخترها مشاهده می شود و در بیشتر موارد هر دو چشم فرد در این بیماری درگیر می شود و نشانه های آن سه سال اول بیماری خود را نشان می‌دهند. رایج ترین عوارض چشمی بیماری بهجت عبارتند از:

ایریتیس حاد

ایریتیس حاد به التهاب بافت یووه چشم یعنی عنبیه، جسم مژگانی، مشیمیه مربوط می شود. نام دیگر این عارضه یووئیت است و به صورت حاد در بیماری بهجت بروز پیدا می کند. این عارضه به دنبال خود باعث کاهش یا افزایش فشار چشم، گلوکوم، جداشدگی شبکیه، عروق زایی و کراتوپاتی باند شکل می شود.

واسکولیت شبکیه

واسکولیت شبکیه یکی از عوارض چشمی بیماری بهجت است که اثر التهاب عروق شبکیه به وجود می آید. این عارضه به تنهایی باعث تاری دید، اسکوتوم یا لکه تاریکی بینایی و کاهش قدرت در تشخیص رنگ می شود.

ادم ماکولا

منظور از ادم ماکولا، تورم لکه زرد شبکیه است. در اثر تجمع مایع در لایه های زرد شبکیه یا ضخیم شدن لکه زرد شبکیه این عارضه بروز پیدا می کند. از آنجا که عوارض چشمی بیماری بهجت باعث التهاب قسمت خلفی چشم و عروق شبکیه می شود؛ این عارضه به وجود می آید.

خونریزی شبکیه

به علت عروق زایی و التهاب رگ های شبکیه چشم و دیگر آسیب هایی که شبکیه در طی بیماری بهجت متحمل می شود؛ ممکن است در این بیماری خونریزی شبکیه رخ دهد‌. گاهی اوقات ممکن است خونریزی شبکیه چشم در اثر جدا شدگی شبکیه در بیماری بهجت اتفاق بیفتد. زمانی که این علامت بروز پیدا کند باید سریعاً به پزشک متخصص مراجعه شود.

کاهش بینایی

یکی از عوارض بسیار رایج در بیماری بهجت کاهش قدرت بینایی است. از آنجا که در بیماری بهجت چشم دچار مشکلات ساختاری می شود و قسمت های مهم شبکه به عارضه دچار می شود؛ کاهش قدرت بینایی در این بیماری مشاهده می شود. از طریق کنترل التهاب و بررسی مداوم ساختار چشم می توان این عارضه را به تعویق انداخت.

سایر عوارض چشمی بهجت

درد چشم، تاری دید، قرمزی چشم که ناشی از التهاب رگ های خونی است؛ کاهش وسعت میدان بینایی، یووئیت خلفی و قدامی، گرفتگی سیاهرگ های شبکیه، گرفتگی آنوریسم رگ های بزرگ شبکیه، گرفتگی رگ های اطراف عصب بینایی و تورم عصب بینایی از دیگر عوارض چشمی بیماری بهجت است.

تشخیص بیماری بهجت

متأسفانه به دلیل ناشناخته بودن علت این بیماری و نادر بودن آن، روش های تشخیصی دقیقی برای این بیماری وجود ندارد و هنوز درمان قطعی برای این بیماری کشف نشده است. کنترل این بیماری باید توسط یک تیم پزشکی متشکل از روماتولوژیست، متخصص چشم پزشک، متخصص داخلی، متخصص دستگاه گوارش، متخصص مغز و اعصاب متخصص ژنتیک انجام شود. پزشک متخصص چشم وظیفه کنترل عوارض چشمی را بر عهده دارد.

عوارض چشمی بیماری بهجت

درمان عوارض بیماری بهجت

پزشکان متخصص چشم برای کنترل عوارض چشمی بیماری بهجت ابتدا با استفاده از روش‌های مختلفی مانند فوندوسکوپی هر دو چشم، ساختار چشم را به دقت مورد بررسی قرار می دهند سپس برای کنترل این بیماری از روش های مختلف مانند دارو درمانی استفاده می کنند. اتیوپرین و متوترکسات می تواند جزو داروهای تجویزی پزشک باشد. پزشک متخصص چشم ممکن است داروهای ضد التهاب مانند داروهای کورتونی و پردنیزولون برای بیمار تجویز کند و رژیم غذایی خاصی را برای بیمار در نظر بگیرد.

مراجعه به پزشک

سندروم بهجت که از بیماری های خود ایمنی است که باعث ایجاد التهابات شدید در قسمت های مختلف بدن مانند چشم می شود. عوارض چشمی بیماری بهجت بسیار گسترده است و ممکن است باعث تخریب شبکیه، التهاب رگ های بزرگ شبکیه خصوصاً رگ های اطراف عصب بینایی، جداشدگی شبکیه و تورم ماکولا شود. مراجعه به پزشک آشنا به بیماری بهجت می تواند؛ این بیماری را کنترل کند و تا حدودی از عوارض وخیم این بیماری مانند نابینایی جلوگیری کند. در صورت داشتن علائم این بیماری برای کنترل بهتر بیماری می توانید به دکتر رضا پورمازار متخصص چشم پزشک در تهران مراجعه کنید.