رتینوبلاستوما چیست
رتینوبلاستوما چیست؟
رتینوبلاستوما (Rb) یکی از شایع ترین تومورهای شبکیه در کودکان است که حتی نوزادان، کودکان و حتی جنین (پیش از تولد) را نیز درگیر می کند. این بیماری معمولاً در کودکان زیر ۵ سال بروز می کند و بیش از یک سوم موارد ابتلا به آن به دلیل عوامل ارثی و ژنتیکی است؛ بنابراین، انجام آزمایش ژنتیک در صورت وجود این بیماری در خانواده ضروری است.
توموری که در شبکیه ایجاد می شود باعث می شود که چشم افراد در نور کم یا در نور فلاش برق بزند و به رنگ صورتی یا سفید دیده شود که این ممکن است در تشخیص بیماری کمک کند. اما خوشبختانه، نرخ بقای پنج ساله از این بیماری بسیار بالاست و حدود ۹۵٪ از بیماران موفق به درمان می شوند.
رتینوبلاستوما چیست
رتینوبلاستوما به چه چیزی گفته می شود؟
رتینوبلاستوما، یا به عبارت دیگر گلیومای شبکیه ای، یک نوع نادر از سرطان چشم است که به طور اصولی در کودکان زیر پنج سال دیده می شود. اگر این بیماری پیشرفت کند، ممکن است هر دو چشم را درگیر کند. سفید شدن مردمک چشم اولین نشانه وجود این نوع سرطان چشم است.
انواع سرطان رتینوبلاستوما
سرطان رتینوبلاستوما دو نوع اصلی دارد: ارثی و غیر ارثی.
یک سوم موارد ارثی از طریق ژنتیک و ارثی به نسل بعدی منتقل می شوند، در حالی که دو سوم دیگر مبتلایان به شکل غیر ارثی ابتلا می کنند و انتقال ژنتیکی به نسل بعدی وجود ندارد. شبکیه دارای سلول هایی است که مقابل تومورها مقاومت نشان می دهند و وظیفه آنها محافظت از چشم است. اما جهش در این سلول ها باعث می شود که قابلیت محافظتی آنها کاهش یابد و سلول های مرده توانایی ترمیم خود را از دست بدهند.
تجمع سلول های مرده در شبکیه باعث ایجاد تومور شبکیه می شود. گسترش سلول های سرطانی چشم می تواند به بخش های دیگر چشم آسیب برساند و حتی ممکن است مغز یا ستون فقرات را نیز درگیر کند. جهش سلولی در چشم عمدتاً به عوامل ژنتیکی و ارثی برمی گردد.
در بیش از ۵۰ درصد موارد سرطان رتینوبلاستوما، علل غیر ارثی یا اسپورادیک باعث ابتلا به این بیماری می شوند. در سرطان رتینوبلاستوما غیر ارثی معمولاً یک چشم درگیر است، اما احتمال ابتلای دو چشم هم وجود دارد و ممکن است بعد از پیشروی بیماری غده پینه آل هم درگیر سرطان شود.
رتینوبلاستوما در کودکان
رتینوبلاستوما یکی از سرطان های نسبتاً نادر شبکیه چشم است که از هر ۱۵۰۰۰ تا ۱۶۰۰۰ نوزاد متولدشده، یک نفر مبتلا به این بیماری می شود و معمولاً در کودکان زیر دو سال تشخیص داده می شود. وقتی هر دو والدین به این سرطان مبتلا باشند، احتمال ابتلای کودکان نزدیک به ۴۵ درصد خواهد بود. البته، در مواردی که بیماری پیشرفت نکرده و تنها چشم باقی مانده باشد، تقریباً ۹۵ درصد کودکان مبتلا به رتینوبلاستوما زنده می مانند.
شناسایی و غربالگری زودهنگام کودکانی که سابقه ارثی و ژنتیکی این بیماری را دارند، احتمال درمان را افزایش می دهد. به طورکلی، این بیماری نسبت به سایر سرطان های شایع در کودکان احتمال مرگ و میر پایینی دارد. بر اساس آماری در انگلستان، حدود ۹۸ درصد کودکان مبتلا به گلیومای شبکیه ای زنده می مانند، البته که تشخیص زود هنگام بیماری بی تأثیر نیست.
رتینوبلاستوما در بزرگسالان
رتینوبلاستوما بیشتر در کودکان زیر پنج سال رخ می دهد، اما گاهی هم در بزرگسالان مشاهده می شود. ایجاد لکه های تیره رنگ در میدان دید بزرگسالان و کاهش دید از علائم شایع تومور چشم در بزرگسالان هستند که در مواردی با دیگر بیماری های چشمی مانند آب مروارید و درد در کره چشم همراه می شوند.
رتینوبلاستوما معمولاً در کودکان زیر ۵ سال ایجاد می شود که معمولاً قبل از دو سالگی تشخیص داده می شود. در یک سوم موارد، علت این بیماری ارثی است.
رتینوبلاستوما یک طرفه و دوطرفه
زمانی که تومورها فقط یک چشم را مبتلا می کنند، به آن رتینوبلاستوما یک طرفه می گویند و در مواردی که هر دو چشم درگیر تومور شوند، با رتینوبلاستوما دوطرفه سروکار داریم. در حدود ۶۰ درصد موارد، تومور یک طرفه است.
رتینوبلاستوما ارثی
جهش های ژنی که ریسک رتینوبلاستوما و سایر سرطان ها را چند برابر می کنند، از والدین به کودکان منتقل می شوند. تومور شبکیه ارثی با الگوی اتوزومال غالب از والد به فرزند می رسد، یعنی فقط اگر یکی از والدین همین ژن جهش یافته را به کودک انتقال دهد، کافی است تا ریسک ابتلا در کودکان چند برابر شود.
اگر یکی از والدین ناقل ژن جهش یافته باشد، هر کدام از کودکان ۵۰ درصد شانس به ارث بردن آن ژن را دارند. کودکانی که رتینوبلاستوما ارثی دارند معمولاً در سنین پایین تر علائم را بروز می دهند. نکته مهم در رابطه با نوع ارثی این بیماری ابتلای هر دو چشم به سرطان است. در موارد غیر ارثی، معمولاً فقط یک چشم درگیر بیماری می شود.
درمان رتینوبلاستوما
درمان رتینوبلاستوما بسته به اندازه و مرحله تومور و همچنین سن و عمر بیمار متفاوت است. در مواردی که تومورها کوچک باشند، معمولاً درمان موضعی برای از بین بردن تومور توصیه می شود. کودک برای درمان موضعی تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرد. در بعضی از موارد، بعد از درمان به روش های موضعی، شیمی درمانی نیز تجویز می شود. روش های درمان موضعی شامل:
- سرما درمانی (کرایوتراپی)
- گرما درمانی (ترموتراپی)
- لیزر درمانی.
- در مواردی که تومورها بزرگ تر هستند، روش های زیر بیشتر توصیه می شوند:
- پرتو درمانی
- عمل جراحی و برداشتن چشم؛ البته این درمان بیشتر در بزرگسالان مبتلا به سرطان چشم به کار می رود.
- شیمی درمانی.
درمان رتینوبلاستوما نیازمند یک برنامه درمانی شخصی سازی شده است که توسط تیم پزشکی متخصص تهیه و اجرا می شود، با توجه به ویژگی های هر بیمار و مراحل بیماری.
رتینوبلاستوما چیست
بهترین دکتر درمان رتینوبلاستوما
هرگونه تاخیر در مراجعه به پزشک می تواند پروسه درمانی رتینوبلاستومای شما را سخت تر کند. قطعا داشتن یک پزشک با تجربه با عملکرد ثابت شده خوب می تواند خیال شما را بابت کیفیت عمل و همچنین نتیجه و عوارض آن راحت کند. شما برای درمان رتینوبلاستومای خود می توانید به دکتر رضا پورمازار متخصص چشم مراجعه کنید. ایشان با بهره گرفتن از جدیدترین روش های روز دنیا مشکلات چشمی را درمان می کنند. در صورت داشتن هرگونه سوال در ارتباط با بیماری های مختلف چشمی می توانید از ایشان مشاوره بخواهید و مطمئن شوید که کاندید مناسبی برای رتینوبلاستوما هستید یا خیر.
